¿Sabe usted esperanto? (3 page)

Ŝi
estas Maria.

Ĝi
estas seĝo.

Ĝi
estas besto.

Eleganta
sinjorino
iras kun infano. Ŝi estas eleganta.

Dik
a
sinjoro iras kun infanino. Li estas dika

Kiu estas eleganta? Ŝi, la sinjorino.

Kiu estas dika? Li, la sinjoro.

Kiu iras kun infano?

Kiu iras kun infanino?

Ĉu la eleganta sinjorino iras kun la dika sinjoro?

Alberto estas juna, forta fraŭlo.

Maria estas juna, bela fraŭlino.

Ĉu vi iras kun bela fraŭlino? Ĉu Alberto estas juna kaj forta? Jes, li estas juna kaj forta.

Ĉu Maria estas bela fraŭlino? Jes, ŝi estas bela.

Ĉu mi estas Petro? Ne, sinjoro, vi ne estas Petro, vi estas la
instruisto
.

Ĉu vi estas la instruisto? Ne, sinjoro, mi ne estas la instruisto, mi estas
lernanto
.

Ĉu vi estas infano?

Ĉu vi estas sinjoro Pérez? Ne, mi ne estas sinjoro Pérez.

Kiu vi estas? - Mi estas...

Kiu mi estas? - Vi estas...

La libro ne estas sur la seĝo, ĝi estas sur la tablo.

La nigra kato ne kantas, ĝi dormas.

Ĉu la birdo kantas en la ĉambro? Ne, la birdo ne kantas en la ĉambro, ĝi kantas en la ĝardeno.

Ĉu vi komprenas? Jes, mi komprenas.

Vocabulario

En el vocabulario que sigue a cada lección, como en el que se encuentra a final del libro, sólo se da, de la traducción de los adjetivos, el equivalente masculino (
bona
- bueno). Los verbos irán en infinitivo. Al buscar
kantas
se encontrará
kanti
. En los vocabularios de las lecciones las palabras están agrupadas según la categoría gramatical de la raíz.

La instruisto parolas

FEMENINO Y MASCULINO
. En español decimos (la) silla, (el) banco, atribuyendo sexo a cosas inanimadas. En Esperanto la lógica y la simplificación se restablecen: el sexo solo se indica en el nombre cuando éste evidentemente lo exprese - ser humano y animales. Los demás nombres, por consiguiente, serán neutros: (la)
seĝo
, (la)
benko
, o reemplazados por el pronombre neutro
ĝi
. También el adjetivo es neutro:
bona infano, bona infanino
.

El género gramatical no existe en Esperanto.

ARTICULO INDETERMINADO
no existe en Esperanto: sur la tablo estas libro - sobre la mesa hay un libro.
Ĝi
es pronombre neutro. Reemplaza al nombre de las cosas: la libro ne estas nigra,
ĝi
(la libro)
estas blanka
. Y también como en inglés, se lo emplea cuando nos referimos en general, a niños pequeños o animales -
la birdo ne parolas, ĝi (la birdo) kantas
.

ESTAS
traduce a ser, estas, haber: El libro es bello -
la libro estas bela
; el libro está sobre la mesa -
la libro estas sur la tablo
; sobre la mesa hay un libro -
sur la tablo estas libro
.

IN
. El sufijo -in forma los femeninos:
sinjoro
- señor;
sinjorino
- señora;
kato
- gato;
katino
- gata. Observe que el sufijo va colocado entre la raíz y la terminación gramatical: kat-in-o. Recordemos los femeninos castellanos gallo - gall
in
a; héroe - hero
ín
a.

Karlo estas
sana
. Alberto anka ŭ estas sana.

Petro ne estas sana, li estas malsana.

Petro
kuŝas
en la
lito
. Karlo
staras
.

Alberto
sidas
sur seĝo.

Kiu estas malsana? Kiu kuŝas? Kiu sidas? Kiu staras? Ĉu vi estas sana? Ĉu vi kuŝas? Ĉu la instruisto sidas? Ĉu vi sidas sur lito? Sur kio vi sidas? Ĉu lito estas besto? Kio estas lito?

La fraŭlo estas forta, sana; li estas juna.

La sinjoro estas malforta, malsana, malgaja; li estas maljuna.

Kia
estas la fraŭlo?

Kiu
estas forta?

Kia
estas la maljuna sinjoro?

Kiu
estas malforta?

Kia
estas Petro?

Tiu
sinjoro estas Karlo. Kiu li estas?

Tiu sinjoro ne sidas, li staras.

Tiu sinjoro ne kantas, li
legas
.

Kio estas en la mano de Karlo?